Reflectie
Kritisch kunnen reflecteren op het proces en de resultaten
Reflectie is een “aanhoudende, actieve en zorgvuldige beschouwing van elke overtuiging of vermeende vorm van kennis in het licht van de gronden die deze ondersteunen en de verdere conclusies waartoe zij leidt” (Dewey, 1993).
In het onderwijs zijn verschillende praktijken van Reflectief onderwijs gericht op het bevorderen van Reflectie als “een proces waarbij leraren nadenken over hun onderwijspraktijk, analyseren hoe iets werd onderwezen en hoe de praktijk zou kunnen worden verbeterd of veranderd voor betere leerresultaten” (Mathew et al., 2017).
Herwerking van de cyclus van Gibbs (1998)
Kritisch kunnen reflecteren op het proces en de resultaten
Reflectie kan verder worden ingedeeld in 4 subgroepen (Ghaye, 2011):
1. Reflectie-IN-actie:
Nadenken over wat je doet terwijl je het doet in een bepaalde context of plaats (improvisatie).
2. Reflectie-ON-praktijk:
Nadenken na een gebeurtenis, gericht op wat van betekenis was.
3. Reflectie-VOOR-actie:
Plannen maken om jezelf en je onderwijspraktijk te verbeteren.
4. Reflectie-met-actie:
Concrete stappen ondernemen om jezelf en je lespraktijk te verbeteren, alleen of in groepsverband.
1. In Virtuele Leeromgevingen (VLE’s) zijn de interacties beperkt en dit kan de ruimte voor improvisatie (Reflectie-IN-actie) verminderen;
2. Opnames geven leraren de gelegenheid om meer in detail na te denken over de resultaten van hun onderwijs (Reflectie-op-praktijk);
3. Leerkrachten moeten meer nadenken over het soort omgeving dat ze willen creëren door het gebruik van verschillende digitale/webinstrumenten (Reflectie-VOOR-actie);
4. Voor reflectie-bij-actie zijn wellicht hogere technische vaardigheden nodig om nieuwe onderwijspraktijken toe te passen;
